Rosseta(1999)
نویسنده و کارگردان : ژان پیر داردن،لوک داردن
محصول فرانسه و بلژیک
روزتا دختر جوانیست که جویای کار است.او همراه با مادر الکلی اش در فقر زندگی می کنند..
همین یک خط داستان تقریبا هسته مرکزی تمامی اتفاقات و حوادث فیلم را تشکیل می دهد.از آن سوژه هایی که فقط یک کارگردان زبده و خلاق می تواند آن را به خوبی اجرا کند بدون آنکه برای تماشاگر خسته کننده شود و یا مخاطب با شعور حس کند فیلمساز قصد دارد او را احساساتی کند.
شروع فیلم واقعا غافلگیر کننده است دوربینی که در تکاپو است و مخاطبی که نمی داند جریان از چه قرار است و در نهایت روزتا که برای مقاومت در مقابل از دست دادن کارش یکی از کمدهای محل کار را دو دستی می چسبد.مشابه همین صحنه با قوت بیشتر و با مقدمه چینی، در حالی که دیگر مخاطب کاملا با شخصیت محوری فیلم یعنی روزتا همراه شده در جایی که روزتا کیسه آرد را بغل کرده اتفاق می افتد.این سکانس از فیلم واقعا عالی و دیدنی از کار در آمده و بازیگر نقش روزتا با شایستگی تمام جایزه بهترین بازیگر جشنواره کن را از ان خود می کند.
از نکات جالب در کارگردانی فیلم نزدیکی بیش از حد دوربین به سوژه اش است،شاید کمتر فیلمی بتوان پیدا کرد که اینقدر نماهای بسته از شخصیت اصلی اش داشته باشد و دوربین اینقدر به او نزدیک باشد.در این چند وقت(به خصوص در فیلم های وطنی خودمان) آثار زیادی دیده ایم که سعی شده با استفاده از دوربین روی دست فیمهای متفاوتی به نظر بیایند( البته فیلمهای با ارزش ایرانی که از این تکنیک استفاده کرده اند هم کم نیستند مانند "درباره الی" یا " مهمان مامان") اما برادران داردن با سبک خاص فیلمسازیشان به نظر من بهترین نمونه از این شیوه کار را نشان می دهند.حالا که فکر می کنم نمی توانم این فیلم را با فیلمبرداری کلاسیک در ذهنم مجسم کنم که چه نتیجه ای به همراه داشت و آیا آن دلشوره ها و دغده های ذهنی روزتا به خوبی به تصویر در می آمد یا نه. این بار باید بگویم که برادران داردن هم با شایستگی نخل طلای کن را برای این فیلم دریافت کردند.
نکته آخری که اینجا به ذهنم می رسد شخصیت پردازی خوب و در عین حال شخصیت قوی روزتا است.روزتا که دختر جوانیست برای این که مادر الکلی اش مجبور نشود خودفروشی کند دست به هر کاری می زند(در کمال غرور و بدون اینکه عزت نفسش را از دست بدهد) یکی از زیباترین لحظات فیلم جایی است که روزتا می خواهد بخوابد و قبل از خواب جملاتی را به زبان می آورد انگار که یک مبارز برای حریفش(در اینجا زندگی رزتا و یا شاید جامعه و محیطی که می خواهد سرنوشتی حتمی را برای روزتا رقم بزند)رجز می خواند :
- اسم تو روزتاست؛اسم من روزتاست.تو یک کار پیدا کردی؛من یک کار پیدا کردم.تو یک دوست داری؛من یک دوست دارم.تو یک زندگی معمولی داری؛من یک زندگی معمولی دارم.تو زندگیت یکنواخت نمیشه؛من زندگیم یکنواخت نمیشه.شب خوش؛شب خوش ..
ارزشگذاری فیلم :